قتل مستعین عباسی

از دانشنامه‌ی اسلامی

تقویم هجری قمری

روز واقعه:3 شوال
سال 252 هجری قمری

احمد بن محمد بن معتصم، معروف به "المستعين بالله" پس از وفات "منتصر عباسي" به خلافت رسيد. مستعين، دوازدهمين نفر از بني‌عباس است كه بر سرير خلافت تكيه زد. اما رقابت ميان فرزندان محمد بن معتصم و متوكل بن معتصم، دست مايه‌اي براي فرماندهان قدرتمند و فرصت‌طلب درباري بود كه هر از گاهي به يك طرف مايل شده و طرف ديگر را در تنگنا قرار مي‌دادند و از اين راه، بر قدرت خويش افزوده و يا از افول قدرت خود جلوگيري مي‌كردند.

همين أمر، دامن‌گير مستعين عباسي نيز شد و برخي از فرماندهان عالي رتبه حكومتي، به معتز فرزند متوكل عباسي مايل شده و مابين آن دو را به نزاع و درگيري خونيني مبدل نمودند و سرانجام، مستعين را به خلع از خلافت، وادار كردند.

بركناري وي از خلافت، روز دوم محرم سال 252 قمري بود و از آن پس، به دور از دربار خلافت مي‌زيست. ولي وجودش، براي معتز عباسي و هوادارانش، خطرآفرين بود. به همين جهت، شش ماه پس از واقعه خلع در سوم شوال سال 252 قمري، در 35 سالگي در قادسيه كشته شد.

پانویس

  1. تاريخ ابن خلدون (ترجمه عبدالمحمد آيتي)، ج 2، ص 435 و 450؛ تاريخ اليعقوبي، ج 2، ص 500.
  2. التنبيه والاشراف (مسعودي)، ص 315.

منابع

موسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام

تذکر: در کتاب وقایع الایام شیخ عباس قمی قتل مستعین عباسی در وقایع 6 شوال ذکر گردیده است: وقایع الایام شیخ عباس قمی، 6 شوال.